Engage them, don't enrage them

In de voorgaande blogberichten heb ik de nadruk gelegd op de veranderingen in de samenleving waarop oganisaties in moeten spelen om in de 21e eeuw te kunnen blijven bestaan. Eén vraag is hierbij nog niet behandeld: "Hoe werken deze veranderingen door in het onderwijs?" Daar worden immers de medewerkers van de toekomst opgeleid.

Een feest
Op 18 maart 2013 mochten Marlou, Pieter, Suleika en ik het college Mediawijsheid over onderwijs 3.0  vormgeven. Drie "doeners" en een "denker" die vanuit hun eigen leerstijl [1] dit thema op een zo interessant mogelijke wijze aan de andere studenten presenteerden. Uit de reacties op de unconference hadden we opgemaakt dat behoefte bestond aan verdieping en structuur. Tijdens ons eerste overleg was daarom al duidelijk dat we de "gulden middenweg van het kinderfeestje" zouden bewandelen. Het college zou bestaan uit theoretische verdieping, een opdracht waarbij de eigen creativiteit aangesproken werd en kennisdeling na het afronden van de opdracht. Door ons doel en de geplande activiteiten tevoren aan te geven, brachten we structuur aan.

Voor het college hadden we het leslokaal anders ingericht. Bij binnenkomst reageerden de medestudenten verbaasd, maar het was onze manier om groepen te vormen door zelfsturing. Na een aarzelend begin ontstond al snel een levendige discussie. Door het tonen van films en voorbeelden van vernieuwende concepten uit de twintigste eeuw benaderden we de lesstof vanuit een andere invalshoek.

Teacher I need you - Elton John

Leren of onderwijzen
Aan het einde van het college waren wij een positieve ervaring rijker, maar voldeed het college aan de verwachtingen van de medestudenten? En zouden scholieren in het middelbaar onderwijs deze manier van lesgeven kunnen waarderen? Want dat is de vraag binnen de discussie over het onderwijs 3.0:

Wie stuurt het leerproces, de leerling of de docent?

Tijdens het college werd de opmerking gemaakt dat het goed is om ook vakken aangeboden te krijgen die men zelf niet uit zou kiezen. Hierdoor wordt een brede algemene ontwikkeling gewaarborgd en ontstaat een voedingsbodem voor nieuwe kennis. Ik ben het met deze opmerking eens: het is veel gemakkelijker om verbanden te zien wanneer men kennis heeft van een breed scala aan onderwerpen.

Tevens hebben we geconstateerd dat de leerling op de basisschool gestimuleerd wordt om zijn/haar talenten creatief in te zetten, maar dat de lesmethodes op de middelbare school volgens een vaste structuur opgebouwd zijn. Ik denk echter dat het verstandiger zou zijn om deze opbouw om te draaien.

• Bied jonge kinderen structuur en leer ze om problemen steeds volgens dezelfde procedure aan te pakken.
• Laat leerlingen van de bovenbouw van het middelbaar onderwijs daarentegen hun eigen leerproces sturen. Zij hebben voldoende kennis die zij kunnen delen en op hun eigen manier uit kunnen breiden.

1vandaag
De in maart gepubliceerde enquête van het 1vandaag-jongerenpanel wees echter uit dat jongeren van 12 tot 18 jaar nog steeds behoefte hebben aan structuur. Zij willen dat hun docenten duidelijke regels stellen waardoor de orde tijdens de les bewaard blijft. Daarnaast hebben zij behoefte aan een docent die betrokken is bij hun welzijn en die hen enthousiast kan maken voor zijn/haar vak [2].

WWW = Whatever, Whenever, Wherever

In het digitale tijdperk verlangen zij ook dat de docent kennis heeft van ICT.  Prensky merkte in 2001 al op dat de huidige tieners geboren zijn in een digitaal tijdperk, waarin zij in staat zijn ... "to create, consume, remix and share material with each other" [3].
Zij verwachten van hun leraar dat deze hen enthousiasmeert via de kanalen die zij gewend zijn te gebruiken: zoekmachines, social media, smartphones.

Hierin ligt de uitdaging voor de docent van de 21e eeuw. Daar de meeste docenten digital immigrants zijn, moeten zij vertrouwd raken met de verschillende toepassingen. Maar op het moment dat zij hun digitale vaardigheden op peil hebben, kunnen zij de technologie die door de studenten gebruikt wordt, inzetten om de lessen interessanter te maken. De betrokkenheid van de leerling bij het eigen leerproces zal vergroot worden. Zo dragen docent en leerling samen zorg voor de opleiding van de medewerker van de toekomst.

Bronnen:
1. Kaldewey, J. (juni 2005) David Kolb: manieren van leren in verschillende disciplines. IN: Onderzoek van onderwijs.  jrg. 34. P. 25-28. Gedownload op 3 maart 2013 van http://igitur-archive.library.uu.nl/ivlos/2006-0803-203146/Kaldeway_Kolb.pdf
2. 1Vjongerenpanel. (13 maart 2013) Scholieren willen digitaler onderwijs.Gedownload op 15 maart van http://1vjongerenpanel.eenvandaag.nl/uitslagen/45115/scholieren_willen_digitaler_onderwijs
3. Prensky, M. (2001) Digital natives, digital immigrants. Gedownload op 12 april 2013 van: http://www.marcprensky.com/writing/prensky%20-%20digital%20natives,%20digital%20immigrants%20-%20part1.pdf

Bronnen afbeeldingen:
1. Elton John (1973) Teacher I need you. Gedownload op 11 april 2013 van: http://youtu.be/VlEX5bFbOx4
2. http://www.wallpapersma.com/wallpaper/cute-baby-boy-laptop.html