maandag 10 juni 2013

Een onbarmhartig jaar?

Tot voor kort was ik van mening dat ik niets belangwekkends te vertellen had. En als ik al iets wilde vertellen, dan had ik niet het idee dat de wereld daarop zat te wachten. Maar uit de reacties van medestudenten op mijn blogberichten maak ik op dat zij weliswaar de inhoudelijke verdieping in de berichten waarderen, maar dat ze ook willen horen hoe ik over de nieuwe samenleving denk.

Familieleden en oude vrienden blijken tussen de regels door gelezen te hebben wat ik van de veranderende samenleving vind, maar ik wil ook mijn nieuwe vrienden mijn mening niet onthouden. Daarom schrijf ik dit blogbericht speciaal voor Emma, Lilian, Maartje, Marèns, Nathalie, Pieter, Suleika en alle anderen die me hebben laten merken dat ook mijn mening telt.

Een onbarmhartig jaar
In 2011 kreeg ik tijdens Manuscripta een dummie van het logboek van Connie Palmen [1]. Toen ik in augustus vorig jaar het eerste college Beeldcultuur bijgewoond had, vroeg ik me af wat me bezield had om te gaan studeren. Het ging er allemaal  anders aan toe dan ik me herinnerde.

Een academisch blog schrijven? Wat werd er van me verwacht? Dit was heel anders dan teksten bestuderen voor een tentamen. Dit werd afzien! Ik twijfelde, maar ik was niet van plan op te geven: de dummie zou de aantekeningen van MIJN onbarmhartig jaar bevatten.

Inmiddels zijn we enige maanden verder. En wat heb ik genoten!!! Het jaar is omgevlogen en ik ben gegroeid.Toen ik eenmaal door had wat van me verwacht werd, schreef ik blogs over alles wat me opviel. Ik zag verbanden tussen de theorie en mijn dagelijks leven.
Over de stof van de colleges Mediawijsheid kon ik van gedachten wisselen met de mediacoaches op mijn werk en ik merkte dat er naar me geluisterd werd. Zo leerde ik dat ook ik mijn ideeën mag verdedigen en niet altijd naar een consensus hoef te streven.

Loslaten
Want dat was wat ik jaren had gedaan: proberen uitersten met elkaar te verbinden om zo de status quo te behouden. Om met Máxima te spreken "Dat was een beetje dom" [2]. Maar loslaten is nu eenmaal niet mijn sterkste kant.

Zoals ik in het bericht "De klant is koningin?" [3] al aangegeven heb, ben ik van mening dat een aantal collega's binnen de bibliotheekbranche eveneens moeite heeft met loslaten. Ook ik vind niet alle vernieuwingsideeën goed, maar ik zie wel mogelijkheden om meerwaarde te creëren binnen het (lokale) netwerk. Daarbij is het volgens mij belangrijk om de relatie tussen fysieke en digitale bibliotheek te versterken. Ik denk dat digitale platformen bij uitstek geschikt zijn om kennisdeling tussen burgers te stimuleren.

Social media
Wie een platform wil bieden, kan tegenwoordig niet meer om de sociale media heen. Uit nieuwsgierigheid heb ik me ooit aangemeld bij Twitter en Flickr. Als ik zelf post, zorg ik er altijd voor dat de onderwerpen neutraal zijn: ik waak over mijn privacy en die van mijn kinderen.

Zoals jullie in het bericht "To FB or not to FB"[4] hebben kunnen lezen, was ik bang dat mijn privacy via Facebook minder gewaarborgd zou zijn. In de loop van de cursus heb ik toch een account aangemaakt. Ik merk echter dat ik heel terughoudend ben met het accepteren van vriendschapsverzoeken. Ik houd dezelfde criteria aan als bij een "ouderwetse" vriendschap. Een vriendenkring van honderden personen? ... Ik moet er niet aan denken!

Een echte vriend
Door een opmerking van Pieter ben ik toch anders naar de sociale netwerken gaan kijken. Hij zei me dat iemands leeftijd op sociale netwerken niet belangrijk is. Het allerbelangrijkste is dat je iets belangwekkends te zeggen hebt. Deze uitspraak heeft me aan het denken gezet.

In feite is het niet wezenlijk anders dan het vormen van vriendenschap op de 1.0-manier. Wanneer je je goed voelt bij iemand of bij een groep, investeer je in een blijvende band. Spreken de ideeën van de groepsleden je minder aan (of raak je geïrriteerd door een persoon) dan houd je afstand en ben je niet bereid om jezelf bloot te geven.

Gevaarlijk
Wat ik met name bij Facebook zorgwekkend vind, is dat mensen niet door hebben dat ze door alles te delen een beeld van zichzelf opbouwen. Zij vergeten dat de indruk die zij hiermee achterlaten voor langere tijd zichtbaar blijft.

Waar ik echter nog meer van geschrokken ben, is de manier waarop overheidsinstanties gebruik maken van de gegevens die ze op sociale mediasites vinden. Ik weet al langere tijd wat de gevolgen kunnen zijn van het posten van berichten op Twitter, maar dat officiële identiteitsfraudeurs zo gemakkelijk aan privacygevoelige informatie kunnen komen, was voor mij een eye-opener.

Digital divide
Ik durf te stellen dat ik geen digibeet meer ben. Ik ga bewust om met de toepassingen van Internet, vraag me regelmatig af welke consequenties bepaalde handelingen hebben en zorg er dan voor dat ik daartegen beschermd ben. Daarom was het bekijken van het VPRO-programma "Wat nou, privacy?" zo'n verontrustende ervaring.

Later vroeg ik me af hoe mijn moeders generatie zou reageren als ze hiervan op de hoogte zouden zijn. Haar generatiegenoten hebben namelijk weinig affiniteit met alle virtuele vernieuwingen. Als gevolg hiervan groeit de digitale generatiekloof. Het valt op dat ouderen niet meer in staat zijn om de snelle ontwikkelingen bij te houden. Voor de meest simpele handelingen zijn zij aangewezen op hulp van anderen. In een tijd waarin zelfredzaamheid gepromoot wordt, vind ik dit een kwalijke zaak.

De cirkel is rond
Hiermee ben ik weer terug bij het loslaten. Het lukt me nog steeds niet om niet te "polderen". Ik zoek steeds naar een mogelijkheid om het goede van beide systemen te behouden, zodat een minder grote groep tussen wal en schip zal vallen.

In het afgelopen jaar ben ik me opnieuw bewust geworden van mijn idealen van lang geleden. Ik heb gemerkt dat ik me nog steeds laat leiden door de wens om kennis en welvaart te delen. Ik kan me dan ook helemaal vinden in de woorden van Aurelie:

sharing is caring


Bronnen:
1. Palmen, C. (2011) Logboek van een onbarmhartig jaar. Amsterdam : Prometheus
2. http://www.youtube.com/watch?v=v7WyJ7c9hVg
Blogposts
3. http://media-eigen-wijsheid.blogspot.nl/2013/02/de-klant-is-koningin.html
4.http://media-eigen-wijsheid.blogspot.nl/2013/03/to-fb-or-not-to-fb-that-was-question.html

Bronnen afbeeldingen:
afb. 1: http://www.literairnederland.nl/2011/11/08/slau-ontvangt-connie-palmen-21-november/
afb. 2: http://www.webklik.nl/user_files/2012_01/345244/vriendschap.jpg
afb. 3: http://farm3.staticflickr.com/2499/3858433903_38ae5d2644_z.jpg